Zwerfafval opruimen in de Eindhovense buurten: goed voor milieu én mens
Klimaattransitie in de wijk
Gina Makken is een van de initiatiefnemers van de Troep Troopers: een zwerfafval opruim initiatief...
Het begon met het idee om de eigen wijk schoner en groener te maken. De eerste mensen die meededen waren vooral 50 plussers. Inmiddels is bijna 1 op de 100 inwoners van Eindhoven, van jong tot oud, betrokken bij het initiatief ‘Adopteer een Straat’. Initiatiefnemer en organisator kees Lepoeter legt uit hoe een juiste naam en de juiste communicatie heeft bijgedragen aan het succes.
‘Ik ergerde me aan het zwerfafval in mijn wijk en startte met het regelmatig opruimen daarvan. Daar gingen mensen die in het leefbaarheidscomité van de wijk zaten me bij helpen en al snel kwam toen ook het aanleggen van meer groen in de wijk ter sprake. Bijvoorbeeld groen bij boomspiegels, geveltuintjes en bij kale muren in de wijk. Toen ben ik een keer op bezoek geweest bij de wethouder met een PowerPointpresentatie en foto’s van hoe een plek er eerst uitzag en na onze ingreep. Hoe mooi zou het zijn als we dit in meer wijken in Eindhoven kunnen doen? De wethouder was enthousiast en het sloot destijds ook goed aan bij het bevorderen van meer burgerparticipatie en het plan om de stad te vergroenen. De gemeente besloot ons toen te gaan ondersteunen met het communiceren over ons initiatief en het financieren en faciliteren van het prikmateriaal voor zwerfafval en van compost en planten voor meer groen.”
“De merknaam ‘Adopteer een Straat’ komt eigenlijk uit Amerika” vertelt Kees verder. “Daar heb je, vanwege een kleinere federale overheid, heel veel adoptie-initiatieven voor de openbare ruimte. We gebruiken de merknaam en het logo heel consistent en met zorg. Er hangen de merkwaarden positiviteit en laagdrempeligheid omheen. Er zijn ook geen eisen om mee te doen, als je het leuk vindt om te prikken of planten, kun je starten en doe je gewoon mee.
Ik ben met het initiatief ook de boer op gegaan en ben in andere wijken in Eindhoven presentaties gaan geven. Free publicity kregen we ook aangeboden door lokale media. Die vonden het leuk om een nieuw vrijwilligersinitiatief aandacht te geven. Bij de boomspiegels die we vergroenen plaatsen we ook kleine bordjes met onze naam en logo en het verzoek aan de gemeente om daar niet meer te schoffelen. Dat draagt natuurlijk ook bij aan naamsbekendheid en zo langzamerhand begon Adopteer een Straat steeds meer te groeien.
In eerste instantie planten we gewoon wat mensen leuk vonden om te planten. Maar toen kwamen we erachter dat de Nederlandse insecten en bijen toch echt het meest verzot zijn op planten en bloemen die van oudsher al voorkomen in die omgeving. Dus nu proberen we steeds meer inheemse planten te plaatsen om de biodiversiteit te stimuleren.
In een versteende wijk kan het in de zomer zo’n 5 tot 7 graden warmer zijn dan in een wijk met veel groen. En omdat de zomers steeds warmer worden is het van belang dat er veel groen is, dat creëert schaduw en dus koelte. Ook helpt meer groen en minder stenen bij het afvloeien van het water van regenbuien die steeds intenser worden. En vergeet niet dat samen werken aan een mooiere wijk ook bijdraagt aan sociale cohesie en het inzetten van talenten van mensen. Zo draagt vergroening op verschillende manieren bij aan leefbaarheid.”
“We hebben met Adopteer een Straat geen vergaderingen en geen hiërarchie. Wat wij doen: het opruimen van zwerfafval en het planten van groen, daar hoef je ook niet veel over te vergaderen, dat moet je gewoon gaan doen. Een stukje kennis komt daar wel bij kijken, maar dat kunnen we mondeling of via het internet overdragen. Wel belangrijk vind ik het dat we een lerende organisatie zijn. Het is prettig om met de gemeente of met initiatiefnemers in andere straten in gesprek te gaan en dan te ontdekken wat wel en niet werkt. Dan kun je wat bijsturen of nieuwe ideeën uitdenken en inzetten. Maar mijn advies zou zijn: begin bij de essentie en ga dan stap voor stap verder. En het is ook: customer first, dus zorg ervoor dat mensen in de stad blij zijn met het initiatief, dat het aansluit en voldoet aan verwachtingen, want daarmee gaan zij er ook vanzelf weer reclame voor maken.”
Luister hier het hele gesprek met Kees Lepoeter op Spotify.
Klik hier voor meer verhalen over de klimaattransitie op wijkniveau.
Dit interview is onderdeel van het onderzoeksproject ‘Accelerating Just Climate Transitions in Urban Areas‘ van het Klimaatonderzoek Initiatief Nederland.