Samen verduurzamen versterkt buurten en versnelt de energietransitie

Uit onderzoek van het Landelijk Samenwerkingsverband Actieve Bewoners (LSA) blijkt dat gezamenlijke woningverduurzaming niet alleen leidt tot energiebesparing in de buurt, maar ook tot sterkere sociale verbindingen. Deelnemers ontmoeten vaker buurtgenoten, ook degenen die ze nog niet kenden. Bovendien blijkt het een effectieve aanpak: 95% van de betrokkenen nam gezamenlijk maatregelen zoals isolatie en zonnepanelen.

Naast sociale voordelen biedt samenwerking ook financiële voordelen. Door gezamenlijk op te trekken, dalen de kosten per woning, wordt toegang tot fondsen eenvoudiger en kunnen meer mensen deelnemen aan de energietransitie.

Binnen het programma Buurtenergie van LSA ondersteunt een procesbegeleider bewoners bij technische, sociale en administratieve uitdagingen. Uit het onderzoek blijkt dat 81% van de deelnemers begeleiding als essentieel ervaart bij het behalen van verduurzamingsdoelen.

Lokale schaal en buurthuizen spelen cruciale rol

De energietransitie vindt voornamelijk plaats op buurtniveau: 85% van de respondenten geeft aan dat verduurzamen het meest logisch is binnen een straat, huizenblok of dorp, in plaats van op wijk- of stadsniveau. Buurthuizen blijken een belangrijke ontmoetingsplek in dit proces; 83% van de deelnemers maakt er gebruik van bij het uitvoeren van energiemaatregelen.

Sociale impact en effectiviteit

Deelnemers worden actiever in de buurt: ze ontmoeten vaker bekende buren, 73% leert nieuwe buurtgenoten kennen en 60% ziet een groei in actieve betrokkenheid. Bovendien heeft bijna de helft van de energie-initiatieven na de start meer gezamenlijke activiteiten ondernomen.

Dit sociale effect staat een succesvolle uitvoering niet in de weg: 62% van de deelnemers heeft afgelopen jaar een energieproject gerealiseerd en 32% is dit binnen een jaar van plan. Zowel huiseigenaren als huurders doen mee. Voor huurders heeft gezamenlijke verduurzaming een bijkomend voordeel: een groot deel ervaart een sterkere onderhandelingspositie bij woningcorporaties.

Volgens LSA draait de energietransitie niet alleen om techniek, maar vooral om sociale cohesie. Wanneer bewoners samenwerken op basis van hun eigen wensen en behoeften, ontstaan duurzame en hechte gemeenschappen—ook nadat de zonnepanelen geplaatst zijn. Meer informatie over het onderzoek van LSA vind je hier.

Klik hier voor meer verhalen over de sociale impact van klimaatprojecten op wijkniveau.

Foto: LSA Bewoners