Alle reële kosten van producten meenemen in de verkoopprijs

“Vaak zijn in de prijzen van producten niet alle reële kosten meegenomen, zoals de impact op het milieu. Dat kost ook geld, maar zit niet in de prijs. Sommige grondstoffen zijn nog steeds goedkoper om te verbranden, maar zijn wel heel vervuilend. Door daar in de prijs rekening mee te houden, stimuleer je hergebruik in plaats van verbranding”. Aldus Stientje van Veldhoven, sinds 2010 lid van de Tweede Kamerfractie van D66.

“Ook gas is nog steeds relatief goedkoop, waardoor niet naar alternatieven van gas wordt gekeken, omdat die vaak duurder zijn. Mijn partij wil prikkels creëren om je huis beter te isoleren of warmte terug te winnen. En door vervuilende vrachtwagens extra te belasten, wordt vervoer via het spoor aantrekkelijker. Zo zijn er nog een heleboel voorbeelden. Met het geld dat dat oplevert, kunnen dan de lasten op arbeid verlaagd worden.

Dat klinkt allemaal heel erg logisch. Gaan jullie daar makkelijk een meerderheid voor vinden?

Het goede is dat de ChristenUnie en GroenLinks sommige van deze maatregelen ook in hun begroting hadden staan. Hierdoor is er al een groter draagvlak. Echter hebben we nog steeds meer steun nodig voor een meerderheid in de Tweede Kamer. Andere partijen moeten ook in gaan zien dat deze stappen noodzakelijk zijn om ook naar de langere termijn te kijken. Door langetermijn ontwikkelingen is het in het belang van de concurrentiekracht van de Nederlandse economie om vergroeningsmaatregelen te nemen. Het zou zonde zijn om deze kans te laten schieten.

U bent de initiatiefnemer van North Sea Resource Roundabout. Kunt u kort uitleggen wat de doelstelling van deze organisatie is?

De North Sea Resource Roundabout is een samenwerking tussen Nederland, Groot-Brittannië, België en Frankrijk. Tussen deze landen wordt er naar afstemming gezocht in de interpretatie van, en het toezicht op regelgeving met betrekking tot hergebruiken van grondstoffen. Het vraagt dus niet om nieuwe regelgeving. Bij het hoogwaardiger gebruik van grondstoffen helpen schaalvoordelen om dit op een meer concurrerende manier te kunnen doen. Schaalvoordelen binnen Nederland bieden al mogelijkheden, maar het is meer voor de hand liggend om dat op regionaal niveau met meerdere landen te doen. Verschillende landen kunnen dan ook hun expertise inzetten.

Om die opgewaardeerde materialen te kunnen doorverkopen, moet er natuurlijk een voldoende groot verschil zijn tussen de prijs van opgewaardeerde materialen en die van nieuwe materialen.

Dat klopt, en daar zijn we nog niet uit omdat de reële kosten niet worden meegenomen. Zo wordt CO₂-uitstoot bijvoorbeeld niet meegerekend in de kostprijs. Je ziet dat er heel veel initiatieven zijn om de prijs met kleine stapjes dichter bij de reële prijs te brengen. Het zou goed zijn als de overheid meer het voorbeeld geeft met betrekking tot aanbestedingen en inkoop.

Wij willen meer actie op duurzaam inkopen van lokale en regionale overheden. Bijvoorbeeld in het geval van verlichting. Je vraagt dan in plaats van de laagste aanschafprijs naar de laagste kosten inclusief verbruik. Met de minste CO₂-uitstoot, inclusief de CO₂-uitstoot van de materialen die gebruikt worden. Dan stimuleer je de innovatiekracht van de markt. Zo ontstaan er samenwerkingen met lichtbedrijven, ontwerpbureaus, recyclers, enzovoort. Ook het gebruik van opgewaardeerde materialen kan je onderdeel maken van de vraag. Ik zie daar veel kansen.

Stientje van Veldhoven is sinds 2010 lid van de Tweede Kamerfractie van D66. Ze is woordvoerder Klimaat en Energie, Milieu, Spoor en Ontwikkelingssamenwerking. In 2011 en 2013 is zij uitgeroepen tot Groenste Politicus. Het gehele interview met Stientje is te lezen in het Nationaal Afvalrapport van Klimaatplein-partner Van Gansewinkel.