De praktijk leert dat het effectief verduurzamen van bedrijventerreinen vraagt om een collectieve aanpak. Betrek daarom ondernemers, vastgoedeigenaren, de milieudienst, gemeente, adviseurs en leveranciers bij het proces. Dit proces kan vervolgens variëren, afhankelijk van de specifieke omstandigheden en doelen van het bedrijventerrein. Maar over het algemeen kan de volgende blauwdruk of kunnen de volgende stappen worden gevolgd:
- Organisatie en het betrekken van relevante belanghebbenden:
- Creëer een representatieve en gezaghebbende stuurgroep die periodiek bij elkaar komt en toezicht houdt op het verduurzamingsproces.
- Stel een uitvoerder of uitvoerend team samen dat als procesbegeleider de verduurzaming coördineert.
- Betrek belanghebbenden bij het proces, waaronder uiteraard de bedrijven op het terrein, maar ook de gemeente, milieudienst en ervaringsdeskundigen of experts.
- Breng de huidige situatie in kaart en formuleer een duurzaamheidsstrategie:
- Organiseer interviews en enquêtes om inzicht te krijgen in de prioriteiten en ideeën van alle belanghebbenden.
- Breng de huidige milieuprestaties en energiebehoeften van de afzonderlijke bedrijven en vervolgens van het totale bedrijventerrein in kaart.
- Beschrijf duurzame einddoelen en ambities voor het terrein, stel daarbij specifieke tussendoelen en tijdslijnen vast voor het verminderen van fossiel brandstofverbruik en de overige milieudruk.
- Identificeer gebieden waar verbeteringen mogelijk zijn, zoals energie-efficiëntie, energiedeling, afvalbeheer, waterverbruik en transport.
- Implementatie van duurzame maatregelen:
- Hoe presteren de individuele bedrijven zelf? Implementeer daar minstens de verplichte energiebesparende maatregelen zoals bijvoorbeeld energiemonitoring, LED-verlichting, isolatie, warmteterugwinsystemen en zonnepanelen.
- Bevorder daarna het delen van energie (elektriciteit en koude of warmte) tussen bedrijven op het terrein. En denk ook aan gezamenlijke afvalverwerking en het hergebruik van afval of reststromen.
- Stimuleer groene mobiliteit door het gebruik van openbaar vervoer, autodelen, carpoolen, thuiswerken, fietsen en elektrische deelvoertuigen te bevorderen.
- Monitoring en rapportage:
- Gebruik (bestaande) meetapparatuur om het energie- en materialengebruik te blijven volgen.
- Analyseer de gegevens om de voortgang ten opzichte van de gestelde doelen te evalueren.
- Communiceer regelmatig met belanghebbenden over de voortgang en successen. Daarmee creëer je betrokkenheid wat leidt tot extra inzet.
- Continue verbetering:
- Identificeer kansen voor verdere verbetering en innovaties op het gebied van duurzaamheid.
- Pas de strategie en maatregelen aan naarmate nieuwe technologieën en best practises zich ontwikkelen.
- Overweeg de mogelijkheid om een certificering te behalen, zoals een BREEAM-certificering of een vergelijkbare duurzaamheidserkenning.
Het verduurzamen van een bedrijventerrein is een complex en boeiend proces dat samenwerking en betrokkenheid van alle belanghebbenden vereist. Het is belangrijk om maatregelen af te stemmen op de specifieke context en behoeften van het terrein, evenals rekening te houden met (lokale) regelgeving, subsidies en financiële haalbaarheid.
Voorgaande blauwdruk of stappenplan geeft een goede eerste indruk van hoe de verduurzaming van een bedrijventerrein is aan te pakken. Lees vervolgens op het Klimaatplein waar de kansen liggen voor een bedrijventerrein om snel te verduurzamen. En hoe je restwarmte of een overschot aan duurzaam opgewekte energie kunt delen. En ook welke subsidies er zijn of hoe de verduurzaming van een bedrijfsterrein is te financieren.