Meer initiatieven CO2-beprijzing, maar aantal en prijs nog te laag

We moeten sneller handelen om de gevolgen van de klimaatcrisis binnen de perken te houden. Extreem weer overal op aarde en talloze wetenschappelijke rapporten tonen ons de urgentie nog eens aan. Het beprijzen van CO2 is volgens vele deskundigen een goed middel om de klimaatcrisis tegen te gaan. Over het algemeen is er echter, hoewel er enkele bemoedigende trends te zien zijn, te weinig actie op het gebied van CO2-beprijzing: het bestrijkt nog maar een klein deel van de wereldwijde uitstoot tegen prijzen die te laag zijn om de uitstoot aanzienlijk te verminderen.

Het rapport ‘State and Trends of Carbon Pricing 2019’ van de Wereldbank beschrijft verschillende trends. Een groeiend aantal landen, deelstaten of provincies implementeert of werkt aan de implementatie van een CO2-belasting of een systeem voor emissiehandel. In totaal zijn er nu 57 initiatieven vergeleken met 51 in 2018 . En dit aantal zal, volgens de klimaatbeloften van landen, verder groeien.

Het grootste deel van deze initiatieven heeft plaatsgevonden in Noord- en Zuid-Amerika. In Canada heeft bijvoorbeeld de federale koolstofprijsbenadering nieuwe initiatieven op provinciaal niveau opgeroepen. Belangrijke ontwikkelingen hebben zich ook in andere delen van de wereld voorgedaan met nieuwe koolstofbelastingen in Singapore en Zuid-Afrika. Nieuwe initiatieven worden onderzocht in Colombia, Mexico, Nederland, Senegal, Oekraïne en Vietnam.

Aantal en prijs te laag

Maar is dit genoeg? Ook hierover is het trendrapport over CO2-beprijzing duidelijk. Slechts 20 procent van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen wordt gedekt door een koolstofprijs. En minder dan 5 procent daarvan is momenteel geprijsd op het niveau dat overeenkomt met het bereiken van de temperatuurdoelen van het klimaatakkoord van Parijs.

Snelle actie is nodig: CO2-beprijzing is de meest effectieve manier om emissies te verminderen en landen, provincies of andere rechtsgebieden moeten verder én sneller werken aan het gebruik van koolstofprijsstelling als onderdeel van hun klimaatbeleid.

Hoewel de richting en noodzaak duidelijk is, kan de implementatie van CO2-beprijzingsmechanismen moeilijker zijn dan verwacht. In het afgelopen jaar waren we ook in Nederland getuige van onrust rondom het klimaatbeleid, gedeeltelijk in verband met koolstofprijsinitiatieven.

Die onrust benadrukt hoe belangrijk – en vaak moeilijk – het is om publieke steun voor de koolstofprijsstelling te krijgen en te behouden. Van essentieel belang is dan het nemen van een brede aanpak:

Plan zorgvuldig een ontwerp en betrek alle belanghebbenden al in een vroeg stadium. Pas heldere communicatie toe die gericht is op het laten zien van de co-voordelen. Hoe de inkomsten bijvoorbeeld kunnen worden gebruikt voor maatregelen die voorkomen dat de armste huishoudens negatieve gevolgen ondervinden. Of hoe de inkomsten kunnen bijdragen aan een versnelling van de duurzame energietransitie voor het bedrijfsleven.

Nederlandse praktijk

Het Klimaatplein is al een aantal jaren bezig om het beprijzen van CO2 onder de aandacht van het bedrijfsleven te krijgen. We laten zien wat de voordelen ervan zijn en hoe ondernemers zich kunnen voorbereiden op een toekomstige prijs op CO2. We gaan daarbij ook direct met ondernemers zelf aan het werk. Onlangs verzorgden we voor het MKB in Brabant nog een bijeenkomst over hoe de kosten voor een prijs op CO2 zo laag mogelijk zijn te maken.

Om de klimaatdoelen van Parijs te halen is volgens het rapport een prijs op CO2 nodig van ongeveer €60,- per ton CO2 in het jaar 2020 (volgend jaar dus). Benieuwd naar wat dit voor uw organisatie betekent? Bereken dat hier eenvoudig met de CO2-calculator van het Klimaatplein.

Beelden: Shutterstock, Wereldbank en Klimaatplein