Mkb betaalt voor verduurzaming van zware industrie

Het mkb betaalt voor de verduurzaming van de zware industrie. Dat is de opmerkelijke conclusie van een onderzoek van Milieudefensie. Milieudefensie heeft met een beroep op de Wet Openbaarheid van Bestuur (Wob) gegevens bij het ministerie van Economische zaken en Klimaat opgevraagd. Uit die Wob blijkt dat de zware industrie voor minder dan 20 procent financieel bijdraagt aan een subsidiepot voor het verduurzamen van de industriële sector. En dat terwijl het juist de zware industrie zelf is die er voor het grootste deel gebruik van zal maken.

Het Wob-verzoek gaat over de bijdrage aan de Opslag Duurzame Energie (ODE) van de bedrijven die in Nederland de meeste CO2 uitstoten. Het gaat dan om Tata Steel, vijf olieraffinaderijen en zes chemiebedrijven. De ODE is een opslag op elektriciteit en aardgas, waarmee subsidies voor hernieuwbare energie en andere klimaatmaatregelen worden betaald (SDE++). In de SDE++ is een potje gereserveerd waaruit de industrie specifieke maatregelen kan financieren, zoals CO2-opslag of waterstof.

Wie betaalt wat voor verduurzaming industrie?

Betalen de meest vervuilende bedrijven nu hun eigen vergroening? Milieudefensie ontving van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat een overzicht van wat bedrijven aan ODE betalen per industriële sector. Bij industrie denk je al snel aan rokende fabriekspijpen, maar het is een breed begrip. Er zijn zeventigduizend industriële bedrijven in Nederland, van ZZP-ers in de bouw tot Tata Steel. Negenenzestigduizend van die bedrijven hebben minder dan honderd mensen in dienst. Het gaat dus vooral om mkb.

Fietsfabrikant betaalt 75 keer meer dan Shell

Uit de Wob blijkt dat de zware industrie maar voor minder dan 20 procent bijdraagt aan het vullen van de subsidiepot voor de industrie, terwijl juist die bedrijven gebruik zullen gaan maken van technieken als CO2-opslag en waterstof. De overige 80 procent wordt opgebracht door andere industriële bedrijven, veelal mkb-bedrijven. Vooral bedrijven in de metaalbewerking, machinebouw en transportmiddelen betalen relatief veel. Per ton CO2-uitstoot betaalt bijvoorbeeld een fietsfabrikant 75 keer meer ODE dan een olieraffinaderij.

Grafiek: ODE-bijdrage in 2020 per ton broeikasgas-uitstoot voor de zware industrie (oranje), overige industriële sectoren (blauw) en andere sectoren (groen).

Het mkb is de ruggengraat van de economie en staatssecretaris van Economische Zaken Mona Keijzer heeft het mkb eerder nog tot hoofdprioriteit bestempeld. Daarom is deze verdeling van subsidie een pijnlijke conclusie voor het kabinet.

Een CO2-heffing voor de industrie zonder vrijstellingen

Milieudefensie pleit voor een platte CO2-heffing, waarbij bedrijven meer betalen naarmate ze meer uitstoten. Zo betaalt de grootste vervuiler ook het meest. De opbrengst kan gebruikt worden voor vergroening van de industrie. Dat maakt een platte CO2-heffing eerlijker en ook makkelijker uitvoerbaar. Klimaatplein oprichter Rob van der Rijt pleitte hier eerder ook al voor >

Zie voor meer informatie over het onderzoek van Milieudefensie deze link > Neem voor vragen contact op met Willem Wiskerke: willem.wiskerke@milieudefensie.nl