Hoe gaan we ontgroeien om daarmee binnen sociale en ecologische grenzen te blijven?

Hoe ziet ontgroeien er uit in de ‘echte wereld’? Een kritiekpunt op de ontgroei-beweging is dat die hoe-vraag nog onvoldoende is uitgewerkt. Toch komen er in de praktijk en de literatuur al allerlei voorbeelden van antwoorden op die hoe-vraag voor. Aan de verscheidenheid van die voorbeelden is af te lezen hoe breed georiënteerd de ontgroei-beweging is en hoe de voorstellen tot ontgroeien invloed hebben op bijna alle facetten van de samenleving.   

Voorbeelden en ideeën ontgroeien

In het overzicht dat we hebben samengesteld geven we concrete voorstellen en ideeën die er zijn en ook voorbeelden van activiteiten die al in de werkelijkheid plaatsvinden. We starten met beleidsideeën en voorbeelden die vanuit de politiek, (lokale) overheid of samenleving kunnen worden geïnitieerd of al zijn uitgevoerd. Vervolgens geven we een overzicht van ideeën voor enkele bedrijfssectoren en van mogelijkheden voor individuele bedrijven en coöperaties.    

Alternatief systeem

Laat duidelijk zijn dat er om een ontgroei-samenleving te realiseren een ander systeem nodig is, een systeem dat niet draait om groei en accumulatie. Voor een vruchtbare discussie over alternatieven moet de bereidheid er zijn om samen na te denken over mogelijke strategieën, beleidsinstrumenten en andere organisatievormen, hun voor- en nadelen, en ook mogelijke verbeterpunten. Het huidige systeem in stand willen houden is onrealistisch, en er is dus niets realistischer dan na te willen denken over alternatieven en het afbreken van huidige vanzelfsprekendheden zoals schadelijke belastingontheffingen en fossiele subsidies.

De voorbeelden, voorstellen en ideeën van ontgroeien, of degrowth in het Engels, hebben we in dit document voor je op een rij gezet. Veel leesplezier, en mocht je nog goede aanvullingen hebben, mail die dan naar info(at)klimaatplein.com dan kunnen we die in een latere versie meenemen.

Foto: Simone Tramonte / Climate Visuals Countdown