De maatschappelijke kosten van klimaatverandering

Wat kost het ons nu werkelijk wanneer er een ton van het broeikasgas CO2 in de lucht wordt uitgestoten? Welke factoren bepalen dat en hoe zou je die kosten nu direct bij de veroorzaker kunnen leggen? En hoeveel euro ben jij zelf eigenlijk bereid te betalen voor jouw impact op klimaatverandering?

Een ton CO2 veroorzaken is niet zo moeilijk. Rijd maar eens 4.700 kilometer in een dieselauto, vlieg maar eens 5.000 kilometer of verbruik maar eens 1.900 Kilowattuur aan grijze stroom. Een gemiddeld Nederlands huishouden veroorzaakt per jaar 8 ton aan CO2 door direct gebruik van fossiele brandstoffen (voor stroom, gas en vervoer).

De vervuiler betaalt niet

Voor de gevolgen die de uitstoot van CO2 heeft op het klimaat betaalt niemand een reële prijs. Geen enkel huishouden krijgt jaarlijks een factuur met daarop vermeld wat de klimaatkosten zijn van haar fossiele energieverbruik. We betalen wel voor het ophalen en verwerken van ons vuilnis, we zetten massaal ons oud-papier aan de straat en gooien en masse ons lege glas in de glasbak. Maar direct betalen voor het veroorzaken van CO2-uitstoot bestaat nog niet. En dat terwijl klimaatverandering door de gemiddelde Nederlander als een van de meest urgente maatschappelijke problemen wordt gezien.

Wat kost een ton CO2?

Wat kost nu het veroorzaken van een ton CO2? Er zijn daarvoor verschillende berekeningen gemaakt. Ook heeft de markt zelf geprobeerd een reële prijs te vormen met behulp van bijvoorbeeld het Europese CO2-emissiehandelssysteem. Bij aanvang werd daar gemikt op een werkbare prijs van €30,- per ton, maar vanwege de recessie en een overschot aan CO2-rechten hangt die prijs nu (2018) ergens rond de €15,- per ton CO2 en is langzaam stijgende. De prijs vormt op dit moment geen enkele prikkel om over te gaan tot een CO2-arme economie. Bovendien geldt dit handelssysteem maar voor een beperkt aantal grote vervuilers. Volgens de ‘High-Level Commission on Carbon Prices’, geleid door Nobelprijswinnaar Joseph Stiglitz en Lord Nicholas Stern, is een prijs van $60,- per ton CO2 in het jaar 2020 nodig om de klimaatdoelen van Parijs te halen.

Doel van een prijs op CO2

Het doel van een prijs zetten op de uitstoot van CO2 is dat het bijdraagt aan het ontmoedigen van het gebruik van fossiele brandstoffen. Maar wil je het écht goed doen, dan moet in die prijs ook de kosten voor lucht- en watervervuiling (door verzuring), schade aan natuur en biodiversiteit en schade aan vastgoed, landbouwopbrengsten en gezondheidskosten meegenomen worden. En je zou nu ook alvast een financiële reserve kunnen aanleggen voor de opvang van honderdduizenden klimaatvluchtelingen die we in Europa nog mogen verwachten de komende decennia.

Maatschappelijke kosten van klimaatverandering

De Obama regering heeft een berekening gemaakt van ‘The social cost of carbon (SCC)’ en kwam uit op een bedrag van $37,- per ton CO2. Maar op die prijs is vanuit diverse hoeken kritiek gekomen omdat het niet alle kosten en ook de teruggang in de economie vanwege klimaatverandering niet voldoende zou meenemen. Uit onderzoek van Stanford University lijkt een prijs van $220,- per ton CO2 daarom beter te passen. En het Verenigd Koninkrijk gebruikt een gemiddelde kostprijs van $83 per ton. Duidelijk mag zijn dat hoe hoger de prijs is die wordt berekend, hoe rigoreuzer de maatregelen moeten zijn om maatschappelijke klimaatschade te voorkomen of verminderen.

Ga jij meebetalen?

Om de klimaatdoelstellingen die eind 2015 in Parijs zijn afgesproken te halen zal er drastisch minder gebruik gemaakt moeten worden van fossiele brandstoffen. Een directe prijs op de uitstoot van CO2 gaat daaraan bijdragen omdat het de duurzame alternatieven financieel aantrekkelijker maakt. Dat daarin meteen de maatschappelijke schadekosten van die uitstoot worden meegenomen is een logische stap.

De vervuiler kan heel simpel voor zijn vervuiling betalen door het instellen van een CO2-belasting of CO2-tax. Iedereen die gebruik maakt van fossiele brandstoffen gaat betalen voor de negatieve klimaat- en gezondheidsgevolgen daarvan. Wanneer je gebruik maakt van grijze stroom of van benzine of diesel of wanneer je een verre vliegreis maakt dan ga je betalen voor de vervuiling die je veroorzaakt. Een begrijpelijke stap die ook makkelijk is uit te voeren omdat iedere fossiele brandstof zijn eigen CO2-emissiefactor heeft. Vermenigvuldig dat met een geldbedrag en je hebt een CO2-belasting. Lees hier meer over de tien voordelen van een CO2-belasting.

Benieuwd naar de uitstoot van CO2 die jouw huishouden of organisatie veroorzaakt? Bereken het met onze gratis CO2-calculator.

Ik ben erg benieuwd naar welk bedrag jij bereid bent te betalen per ton CO2 en wat je reden daarvoor is? Reageren kan hieronder!

Foto: Kwest/Shutterstock.com