Waar gaat dat heen? Duurzame mobiliteit van de toekomst.

‘Wat is voor jou de perfecte vorm van mobiliteit?’ Dit vroeg Marcel Vos aan automobilisten en OV-reizigers. Als zelfstandig mobility consultant heeft hij een prikkelende visie op de toekomst van mobiliteit. Die onthult hij als één van de sprekers tijdens een Duurzaamheids Dialoog bij Motivaction in Amsterdam. Hoe dragen ontwikkelingen als SnappCar, Uber en GreenWheels bij aan een autoluwe en leefbare stad? En hoe motiveer je automobilisten om te switchen naar een schoner alternatief? Het publiek komt met een verrassende oplossing.

Duurzame en nieuwe mobiliteit

In een verkenning naar de toekomst van mobiliteit signaleert Marcel Vos twee global trends: duurzame mobiliteit en nieuwe mobiliteit. Duurzame mobiliteit gaat over zuiniger rijden, auto’s huren of delen, vaker per fiets of openbaar vervoer. Bijvoorbeeld een auto huren via Greenwheels, delen via SnappCar of een elektrische auto oppikken via Car2go. Nieuwe mobiliteit zet in op moderne technologie, zoals de zelfsturende auto van Google, de mobiliteits-app van Uber en drones om pakketten mee te bezorgen. Al stuiten de laatste twee initiatieven nog op weerstand van de huidige gereguleerde markt.

Nieuwe dimensies

‘Als je alles los laat,’ vroeg Vos aan zowel automobilisten als OV-reizigers, ‘hoe ziet dan voor jou de perfecte vorm van mobiliteit eruit?’ Autogebruikers antwoordden heel verrassend: ‘Altijd een auto met chauffeur op afroep beschikbaar,’ en OV-gebruikers: ‘Direct van A naar B zonder tussenstop of wachten’.

Nieuwe én duurzame mobiele ontwikkelingen blijken op wensen van beide reizigerstypen in te spelen. Denk aan BlaBlaCar, een online carpool service, of de Liftcentrale. En in Finland is er bijvoorbeeld Kutsuplus, waarbij je via een mobiele app een taxibus bestelt.

Zo ziet Vos twee nieuwe dimensies ontstaan: (1) zelf rijden of laten rijden; via (2) commerciële of privé/peer2peer initiatieven. Een overzicht hiervan toont hij tijdens de Duurzaamheids Dialoog in onderstaand figuur.

Je ziet bijvoorbeeld linksonder, bij zelf rijden/commercieel, de conventionele autoverhuur en rechtsboven, bij laten rijden/peer2peer, BlaBlaCar afgebeeld.

Stad uit of stad in?

‘Openbaar vervoer is maatschappelijk alleen aantrekkelijk voor lange afstanden,’ stelt Vos tijdens zijn presentatie. Binnen de stadsregio overbrug je op een elektrische tweewieler steeds grotere afstanden. Op een fiets of scooter die je liefst oplaadt in een met zonnepanelen overdekte stalling.

Kijk bijvoorbeeld naar de geplande Uithoftram tussen Utrecht CS en de Uithof. Dit traject – geschatte kosten 321 miljoen – heeft een lengte van 8,5 kilometer. De route per (elektrische) fiets slechts 6,5 kilometer. Fietsen is dan ook niet alleen goedkoper en gezonder, maar ook sneller dan reizen met de tram.

Ook voor auto’s ziet Vos weinig toekomst in de binnenstad. Net als het OV leggen deze beslag op kostbare ruimte en ze zorgen voor overlast en stagnatie. Bovendien ontmoedigt de gemeente autoverkeer steeds meer met hoge parkeertarieven. Voor langere afstanden blijft volgens hem vervoer per OV of duurzame auto – elektrisch of groengas – de beste optie.

Autoluwe binnensteden

Overheidsmaatregelen om binnensteden te ontlasten, zie je al in het buitenland. Denk aan de Umweltzone in Duitsland en Congestion charging in Londen. De fossielvervoer luwe stad, Masdar City in Abu Dhabi, verwelkomde in 2014 de miljoenste passagier in één van haar elektrisch aangedreven, zelfsturende auto’s.

In Nederland zouden autoluwe binnensteden kunnen bijdragen aan het verlagen van de circa 136 miljoen gereden autokilometers per jaar, en daarmee aan uitstoot van broeikasgassen.

De politiek zal eerder geneigd zijn autoluwe maatregelen in de Nederlandse binnenstad te stimuleren als de publieke opinie hierom vraagt. Gedrag van de automobilist is volgens Vos hierbij de sleutel. Autobezit staat vooral voor ouderen nog voor status. Je pakt de auto uit gewoonte en alternatieven zoals Uber sluiten nu nog niet aan op gereguleerde markten.

Slimme reisplanner

‘Maar hoe zorgen we in Nederland voor een versnelde verandering van de publieke opinie?’, vraagt Marcel aan het publiek bij Motivaction. In een soort pressure cooker creëert een sub-gezelschap een slimme reisplanner. Deze mobiele app adviseert niet alleen de snelste weg met minste tussenstops van A naar B, maar combineert die met nieuwe vormen van mobiliteit en de beste keuze voor het klimaat.

Een app, die al deze aspecten combineert, is voor Vos de eye-opener van de avond. Volgens hem bestaat deze nog niet. Welke app-bouwer van de StartupDelta kopt ‘m in?

Bron foto: Citymarkting Tilburg