Bomen verbranden voor het klimaat?

Het klinkt zo eenvoudig. We stoken biomassa, vaak hout, bij in elektriciteitscentrales en daarmee remmen wij de klimaatverandering af. Dit omdat er dan minder fossiele brandstoffen nodig zijn om zo’n centrale te laten werken. Een aantal recente rapporten (*) onder meer opgesteld in opdracht van de Europese Unie, schetsen een heel ander beeld. Hoe zit het nu precies in elkaar?

De feiten
Bomen en struiken nemen CO2 op om te kunnen groeien. Bomen en struiken die afsterven of verbranden staan die CO2 weer af. Gaan we met een boom energie opwekken door die te verbranden, dan heet dit CO2 neutraal, want op de plaats van die boom groeit een nieuwe en die gaat weer CO2 opnemen. Hetzelfde geldt voor struiken of olifantsgras etc.

Verbranden we hout of ander materiaal dat toch al zou gaan rotten, zoals sinaasappelschillen of cacaodoppen, dan is dat ook CO2 neutraal. Immers anders zou de CO2 ook vrijkomen bij de vertering.

De zere plek
De rapporten leggen de vinger op de zere plek in deze redenatie. Bij gras mag je er van uitgaan dat dit in een paar weken weer is aangegroeid en de CO2 uit de lucht is gehaald. Bij een boom van 100 jaar oud die de open haard  of een kachel ingaat als blok, snipper of pellet, is dit niet  het geval. Die zal er weer 100 jaar over doen om dezelfde hoeveelheid weer op te nemen. Pas over 100 jaar is de maatregel klimaat- of CO2 neutraal te noemen.

In feite gebeurt er bij de energiecentrales hetzelfde als bij het stoken op fossiele brandstoffen, zoals kolen en aardgas. Daar komt CO2 vrij bij de verbranding en die wordt toegevoegd aan de atmosfeer. Dat doen de verbrande bomen ook, alleen is daar zelfs nog meer hout en dus CO2 uitstoot voor nodig, dan bij aardgas of kolen. Op de korte termijn komt er dus extra CO2 in de atmosfeer. Dit is de hypotheek die in 100 jaar wordt afgelost. 100 jaar lang een bijdrage leveren aan de opwarming is niet de doelstelling van het bijstoken, maar we doen het wel.

Alternatieven
Er zijn ook de alternatieven. Geen bossen omhakken om pellets van te maken, maar bossen planten voor de productie van mooi constructiehout. Als dat is afgeschreven, dan kun je verbranden, of nog mooier, met behulp van toekomstige technieken omzetten in bijvoorbeeld een kunststof. Gebruik als biobrandstof alleen die producten die op korte termijn alsnog tot CO2 zouden vergaan en waarvan je nu nog energie kan winnen. Dus echt groenafval.

En uiteraard plant nog veel meer natuurlijke bossen die de komende jaren veel meer CO2 uit de lucht gaan halen dan de bomen die in de allesverbrandende elektriciteitscentrales zijn opgestookt.

* Bron: Carbon accounting for bioenergy: http://iet.jrc.ec.europa.eu/bf-ca/sites/bf-ca/files/files/documents/eur25354en_online-final.pdf