Eén gemeente, één duurzame locatie: circulair bouwen in het Land van Cuijk

Met de opening van het vernieuwde gemeentehuis in Boxmeer heeft de gemeente Land van Cuijk niet alleen een nieuwe gezamenlijke huisvesting gerealiseerd, maar ook een voorbeeldproject neergezet op het gebied van duurzaam en circulair bouwen. Het project – begeleid door Klimaatplein partner HEVO – laat zien dat slimme keuzes, hergebruik van materialen en aandacht voor gezondheid en welzijn kunnen samenkomen in een toekomstbestendig gebouw. Een inspiratiebron voor andere gemeenten, scholen en organisaties die werk willen maken van duurzaam bouwen.

Van visie tot uitvoering: een doordacht traject

Op 1 januari 2022 fuseerden de gemeenten Boxmeer, Cuijk, Sint Anthonis, Mill en Sint Hubert en Grave tot de nieuwe gemeente Land van Cuijk. Eén fusiegemeente, dus ook één centrale huisvesting. De vraag was: waar en hoe?

HEVO begeleidde het project vanaf het begin: van visievorming en haalbaarheidsstudies tot aan de oplevering. Na een uitgebreide scenariostudie bleven drie opties over: nieuwbouw op een nieuwe locatie, of uitbreiding van de bestaande gemeentehuizen in Cuijk of Boxmeer. Dankzij een heldere multicriteria-analyse bleek renovatie en uitbreiding van het gemeentehuis in Boxmeer de beste keuze – op zowel financieel, functioneel als duurzaam vlak.

Samenwerking als succesfactor

Volgens Mark Janssen van Gaal (wethouder), Joost van Diemen (projectleider gemeente) en Tim Mechielsen (projectleider HEVO) was het succes vooral te danken aan een goede voorbereiding en een sterke samenwerking tussen gemeente, HEVO en bouwpartners. “Je moet als gemeente investeren in een goede partner en je laten adviseren,” zegt Janssen van Gaal. “Zorg dat het plan klopt voordat je naar de raad gaat.” En dat wierp zijn vruchten af: ondanks enkele verrassingen tijdens de renovatie, bleef het project binnen budget en werd het gerealiseerd in slechts 14 maanden.

Circulair bouwen loont

Wat dit project bijzonder maakt, is de circulaire en duurzame aanpak. Niet slopen en opnieuw beginnen, maar slim hergebruiken en verbeteren. Maar liefst 90% van de geoogste materialen kreeg een tweede leven: 70% in het gebouw zelf en de rest elders in de regio. Denk aan houten plafondafwerking die opnieuw gebruikt is als wandbekleding in de raadzaal en hergebruikte deurkozijnen.

De uitbreiding is energieneutraal en het bestaande gebouw is opgewaardeerd naar BENG-niveau. Er is geïnvesteerd in een warmtekoudeopslag, zonnepanelen, een grijswatersysteem én het gebouw is gasloos. Ook werd er gebouwd volgens de WELL-principes, met focus op gezondheid en welzijn van gebruikers – via licht, lucht, akoestiek, beweging en sociale interactie.

Voordelen van circulair en duurzaam bouwen

Het gemeentehuis in het Land van Cuijk laat overtuigend zien welke voordelen circulair bouwen biedt:

• Duurzaamheid in de praktijk: hergebruik van materialen vermindert afval, CO₂-uitstoot en de behoefte aan nieuwe grondstoffen.
• Lagere kosten op lange termijn: door energiebesparing, hergebruik en slimme technieken verdient de investering zich terug.
• Gezonde werkomgeving: de WELL-principes zorgen voor een betere werkplek, met meer aandacht voor licht, luchtkwaliteit, beweging en comfort.
• Maatschappelijke meerwaarde: door lokale aannemers en installateurs in te schakelen, werd de regionale economie versterkt.
• Voorbeeldfunctie: het project zet de toon voor hoe publieke organisaties verantwoord en toekomstgericht kunnen (ver)bouwen.

Een oproep aan andere gemeenten, scholen en bedrijven

De ervaring van het Land van Cuijk toont aan dat circulair en duurzaam bouwen niet alleen haalbaar is, maar ook inspirerend en verbindend werkt. Het vraagt om lef, visie en samenwerking – maar levert tastbare resultaten op: een gezond gebouw, tevreden gebruikers én een bijdrage aan een duurzamere wereld.

Laat dit project een uitnodiging zijn. Aan gemeenten die hun vastgoed willen vernieuwen. Aan scholen die leerlingen een gezonde en duurzame leeromgeving willen bieden. Aan bedrijven die hun maatschappelijke verantwoordelijkheid serieus nemen. Circulair bouwen is geen hype – het is de toekomst.

Geïnteresseerd in circulair en duurzaam bouwen? In dit inspiratieboek vindt u 13 projecten met innovatieve toepassingen.