Samen duurzaam groeien: het verhaal van Breda Food Co-op

Midden op zorgboerderij De Beukenhof in Breda werkt een kleine maar vastberaden groep vrijwilligers aan een grootse missie: de lokale voedselketen herstellen en consumenten weer verbinden met eerlijke, gezonde en duurzame voeding. Initiatiefnemer Luara Kamma-Moore is het gezicht van de Breda Food Co-op, maar benadrukt meteen: “We zijn pas sterk als we het samen doen.” 

Van verpakkingsvrije winkel naar coöperatie 

Vijf jaar geleden begon Luara als zelfstandige ondernemer met een verpakkingsvrije winkel in Breda. Pas twee jaar in Nederland, zonder netwerk, en zonder ondernemerservaring. Toch durfde ze te starten. “Mijn doel was mensen stimuleren om minder afval te creëren en duurzamer te leven.” Maar na een aantal jaar experimenteren met haar eigen winkel ontdekte ze dat ze als individuele ondernemer onvoldoende slagkracht had. Ze wilde meer met anderen samen doen, in een coöperatief model waarin klanten, vrijwilligers en producenten gelijkwaardig zijn. Dus startte ze Breda Food Co-Op. 

De huidige coöperatie bestaat uit vijftien actieve vrijwilligers met uiteenlopende rollen: groentepakketten samenstellen, producten ophalen bij boeren, bezorgen, marketing, keukenactiviteiten en het bemannen van de verkoopbus. “Ik moest loslaten dat ik alles zelf bepaalde. Maar wat ik ervoor terugkreeg is energie, creativiteit en rust.” 

Een lokale, gezonde en eerlijke voedselketen 

De missie van Breda Food Co-op is helder: lokale, biologische en plantaardige producten toegankelijk maken voor iedereen in Breda. Niet alleen omdat het beter is voor de natuur, maar ook omdat het gezonder is, voor mens, boer en bodem. De Co-op bouwde in korte tijd een stevig netwerk van lokale boeren op, die een eerlijke prijs ontvangen en geen concessies hoeven te doen aan kwaliteit of vitaliteit van hun producten. 

Voor consumenten betekent dit superverse seizoensproducten. Geen eindeloos koelceltransport of perfect gesneden groenten, maar “een krop sla die groter is dan je hoofd.” De Breda dichtbij voedselboxen worden wekelijks samengesteld op De Beukenhof, met hulp van bewoners van deze zorgboerderij. De sfeer op die dagen? “Gezelligheid ten top. Donderdag is mijn lievelingsdag van de week.” 

De grootste uitdaging: gemak en consumentengedrag 

Volgens Luara ligt de grootste uitdaging niet bij de productie, maar bij de consument. “Onze maatschappij is gericht op gemak. Alles moet snel, kant-en-klaar en altijd beschikbaar.” Seizoensgebonden eten is voor veel mensen wennen. En toch: steeds meer mensen zijn zoekende naar iets beters. “We horen vaak: ik zocht dit al jaren maar kon het nergens vinden.” 

Een ander praktisch obstakel zijn marktregels: op bestaande markten worden geen extra groenteverkopers toegelaten, waardoor lokale boeren weinig toegang hebben tot hun eigen stad. De Co-op speelt hierop in door boxen te bezorgen en plannen te maken voor een fysieke winkel. 

Betaalbare duurzaamheid: hoe kan dat? 

Hoewel duurzame producten vaak duurder lijken, stelt Luara dat hun prijzen concurrerend zijn. De coöperatie vergelijkt bewust met biologische supermarkten en probeert daaronder te blijven. Niet omdat winst het doel is, maar omdat toegankelijkheid essentieel is voor de beweging die ze willen creëren. Die beweging wordt ook aangezwengeld met behulp van een rijdende verpakkingsvrije winkel-bus die mensen in Breda helpt hun afval te verminderen. Of door het aanbieden van workshops waarin mensen nieuwe vaardigheden leren, zodat ze meer zelfredzaam worden en minder afhankelijk zijn van verpakte, bewerkte en dure producten. 

Wat is nodig om te groeien?

De missie is helder, het draagvlak groeit, maar de middelen blijven beperkt. Alles gebeurt vanuit passie, tijd en eigen vermogen van vrijwilligers. Wat zou helpen? 

• Een vaste, betaalbare locatie voor een stedelijke foodhub. 

• Meer zichtbaarheid en vrijwilligers om de beweging te versterken. 

• Ondersteuning van gemeente of provincie, om lokale duurzame voedselinitiatieven te normaliseren en niet te zien als idealistische niche. 

• Meer bewustzijn onder consumenten, vooral over de impact van voedselproductie op bodem, gezondheid en biodiversiteit. 

Advies aan andere impactondernemers 

Luara’s belangrijkste tip is simpel maar krachtig: “Doe het niet alleen. Zoek gelijkgestemden en doe het samen.” Daarnaast benadrukt ze het belang van zelfzorg. “Impactondernemers geven vaak alles. Maar jij bent je grootste asset; als je opgebrand raakt, valt alles stil.” Volg je energie, werk samen en bouw stap voor stap aan een beweging die groter is dan jezelf. 

Op de foto: Ondernemers Luara Kamma-Moore en Evelyn d’Hooghe 

Dit interview is onderdeel van het Impact-Up onderzoeksproject mede uitgevoerd door het lectoraat duurzaamheidstransities van de Breda University of Applied Sciences.