CO2-impact van bouwproces, materialen én gebruik nieuw gebouw

Om inzicht te krijgen in manieren om CO2-uitstoot te verlagen – binnen de kaders van kosten en kwaliteit – berekent Klimaatplein partner HEVO regelmatig de uitstoot van gebouwen. Daarbij kijkt ze naar de CO2-impact tijdens het bouwproces, materiaalgebonden emissies én uitstoot die voortvloeit uit het energieverbruik. Onlangs deed ze dit voor recent gebouwde en nog te realiseren huisvesting voor maatschappelijke organisaties. HEVO zet hier de belangrijkste feiten en cijfers op een rij.

Uitstoot bij bouw en gebruik

Bij de onderzochte gebouwen bleek de CO2-uitstoot tijdens de bouw ongeveer gelijk te zijn aan de CO2-uitstoot gedurende 50 jaar gebruik. In totaal stoot een gebouw ± 820 kg CO2 per m2 uit tijdens de volledige levensduur. Voor een gemiddeld gebouw van 6.000 m2 komt dit neer op ± 4,9 miljoen kg CO2, wat gelijkstaat aan de uitstoot van meer dan 32,5 miljoen autokilometers.

CO2 materiaalimpact

Vooral ‘zware’ gebouwonderdelen, vaak van beton, veroorzaken bij de productie ervan een aanzienlijke CO2-uitstoot. Denk aan funderingen, vloeren en constructies. Deze impact kan verlaagd worden door lichtere constructies te gebruiken, materialen van biologische oorsprong toe te passen en bouwdelen of donorconstructies (circulair bouwen) opnieuw te gebruiken. Voor de andere onderdelen ligt de emissie lager, maar ook hier is zeker winst te behalen. 

Eerst besparen, dan duurzaam opwekken

Om volledig energieneutrale gebouwen te realiseren wordt vaak gebruikgemaakt van energieopwekking met PV-panelen. De impact van de productie van deze panelen is groot. En dus rijst de vraag: hoe zorgen we voor energiezuinige gebouwen zonder een overvloed aan PV-panelen te installeren? Het beperken van de energievraag door andere slimme maatregelen lijkt de sleutel tot de oplossing.

Best practises mogelijke CO2-verlaging

Kijkend naar best practices lijkt het haalbaar om de gemiddelde uitstoot met ongeveer 500 kg CO_₂ per m² te verlagen. Dit resulteert in een verlaging van 1,4 miljoen kg CO2 voor een gemiddeld Integraal KindCentrum (IKC) en zo’n 4,6 miljoen kg CO_₂ voor een gebouw voor het voortgezet onderwijs.

Kwantificeren uitstoot

Er zijn verschillende methodes om emissies te berekenen en evenveel indicatoren om de uitstoot te kwantificeren. Voor de materiaal­gebonden emissies gebruikt HEVO het rekenprotocol Paris Proof (PPI of PPm). Voor het energieverbruik van de gebouwen gedurende hun levensduur berekenen ze de uitstoot over een gebruiksperiode van 50 jaar, volgens de richtlijnen van NTA 8800. Dit levert ook inzicht in de mate waarin het een energieneutraal gebouw (ENG) is of een bijna energieneutraal gebouw (BENG).

Foto: HEVO