Hoe los ik als ondernemer mijn netcongestie-probleem op?

Op sommige momenten is er meer vraag naar het transporteren van elektriciteit, bij zowel aanbieders als afnemers, dan dat het stroomnet aankan. Het stroomnet is dan vol en dat noemen we netcongestie. Voor ondernemers betekent dit nu al dat ze geen of geen zwaardere netaansluiting krijgen. Hoe lossen we dat probleem op?

Zowel de opwek als het produceren van stroom gaat door dezelfde kabels. De netbeheerder (de partij die het elektriciteitsnet onderhoudt en beheert) heeft al enkele maatregelen getroffen om vraag en aanbod beter op elkaar af stemmen. Naast het vervangen van kabels en leidingen wordt fors geïnvesteerd in uitbreidingen. Toch is dit nog lang niet genoeg en deze uitbouw gaat nog lang duren. De netbeheerder moet daarom nu al vaak aanvragen voor transportcapaciteit voorlopig weigeren. Dit is nadelig voor bedrijven die willen groeien en verduurzamen. Ondernemers, overheden en netbeheerders moeten daarom samen op zoek naar oplossingen en de afgelopen jaren zijn in verschillende projecten leerzame ervaringen opgedaan.

Energie besparen als oplossing

Het is altijd een goed idee om energie te besparen. Dat start vaak met inzicht krijgen in waar een bedrijf energie verbruikt. De energie die u door te besparen niet meer verbruikt hoeven we ook niet op te wekken. Er ligt een groot potentieel aan energiebesparing met relatief korte terugverdientijden. Eerder beschreven we op het Klimaatplein al een viertal manieren om eenvoudig energieverspilling tegen te gaan.

Energiesturing en batterijopslag

Dankzij energiesturing kunt u real-time het energieverbruik van uw apparaten aanpassen. Dankzij energiesturing door een energiebeheersysteem verbruiken bijvoorbeeld laadpalen meer stroom wanneer er veel zonne-energie is. Ook kan het systeem processen die veel energie vragen (bijvoorbeeld productielijnen) tijdelijk uitzetten om netcongestie te voorkomen en piekbelastingen te verminderen.

Overschotten aan zelf opgewekte duurzame elektriciteit is op te slaan in een batterij om het zo op een later moment te gebruiken. Dit is een oplossing voor netcongestie omdat de batterij laadt wanneer er capaciteit is. Deze capaciteit voor laden van de batterij kan komen uit opgewekte elektriciteit uit zonnepanelen en/of windturbines of door het gebruiken van de netaansluiting.

Conversie van elektriciteit

Bij de conversie van elektriciteit worden de overschotten aan elektriciteit (uit bijvoorbeeld wind en zon) omgezet naar andere energievormen zoals warmte of waterstof. Elektriciteitsconversie biedt een oplossing voor netcongestie door het flexibel inzetten van overschotten aan opgewekte energie. Het maakt energieopslag in verschillende vormen mogelijk. Daardoor zijn bedrijven minder afhankelijk van het directe aanbod van hernieuwbare energiebronnen. Een goed voorbeeld hiervan is het omzetten van elektriciteit naar warm water en die op te slaan in boilervaten.

Capaciteitsbeperkend contract

Een capaciteitsbeperkend contract (CBC) biedt ondernemers de mogelijkheid om hun elektriciteitsverbruik flexibel aan te passen op basis van de beschikbare capaciteit op het net. In ruil voor een financiële vergoeding verbinden bedrijven zich ertoe om hun energieverbruik te verminderen op momenten van congestie. In ruil daarvoor kan meer afgenomen worden buiten deze momenten.

Cable pooling en directe lijn

Met cable pooling combineert u verschillende energiebronnen met één netaansluiting. In de meeste gevallen gaat het om een combinatie van minimaal 2 bronnen die elektriciteit produceren, zoals zon en wind. Zo gebruikt u de beschikbare netcapaciteit beter. Door het delen van één kabel voorkomt u extra aansluitkosten én dubbele periodieke netbeheerderskosten.

En met een directe lijn levert u direct elektriciteit aan een grootverbruiker zonder dat u het algemene elektriciteitsnet gebruikt. De afnemer gebruikt dus gelijk de opgewekte elektriciteit. Het energieverbruik van de nabijgelegen grootverbruiker moet dan goed matchen met het opwekprofiel van de producent van de duurzame energie en beide partijen willen en kunnen investeren in de infrastructuur die nodig is voor de directe lijn.

Groepscontract met energiepartij

Met een groepscontract spreekt u met meerdere bedrijven gezamenlijk contractvermogen af met de netbeheerder. De oplossing staat in veel gevallen ook bekend als een energiehub. Het belangrijkste kenmerk is dat u als afnemer zelf ‘slimme sturing’ realiseert. Zo gaat u samen beter om met de beschikbare capaciteit door vraag en aanbod beter op elkaar af te stemmen. Dit contract is goed voor de lokale energiepartijen. Deze contracten komen in 2024 volledig beschikbaar namens alle vier lokale netbeheerder als uitwerking van alternatieve transportrechten. Belangrijk is dan uiteraard dat alle deelnemende bedrijven een netaansluiting hebben waardoor uitwisseling mogelijk is.

Met dank aan RVO Nederland
Foto’s: Batenburg & Kenter