De Nederlandse politiek over het financieel belasten van CO2-uitstoot

Onlangs ondertekenden zeven politieke partijen de klimaatwet. Daarmee gaat Nederland in het jaar 2050 de uitstoot van broeikasgassen met 95% reduceren. Een manier om die uitstoot te reduceren is, zoals ook opgenomen in het Parijse Klimaatakkoord, het financieel belasten van CO2-uitstoot. Die belasting leidt automatisch tot minder fossiel energieverbruik en meer investeringen in duurzame alternatieven.

Ook het huidige kabinet wil CO2-reductie bespoedigen door het vergroenen van de belastingen voor bedrijven. In het regeerakkoord is opgenomen dat er een minimum CO2-prijs komt door een nationale CO2-heffing te introduceren. Die heffing of CO2-prijs loopt op tot 43 euro per ton CO2 in 2030.

Volgens een rapport van de High-Level Commission on Carbon Prices is echter een prijs van ongeveer 60 euro per ton CO2 in het jaar 2020 nodig om onder de twee graden opwarming van de aarde te blijven. Het Klimaatplein vroeg enkele politici of zij in een aantal zinnen kunnen aangeven hoe zij het financieel belasten van CO2-uitstoot voor zich zien? Hoe en wanneer gaat dat gebeuren? En hoe leidt zo’n belasting tot het halen van de klimaatdoelen van Parijs? Hieronder de reacties.

Rob Jetten, tweede kamerlid voor D66

Bij D66 staat het principe van de vervuiler betaalt voorop. Dat geldt ook voor de industrie die, net zoals alle andere sectoren, haar bijdrage moet  leveren aan de energietransitie. Het is belangrijk om hierbij een balans te vinden: de industrie wordt  uitgedaagd om te verduurzamen, tegelijkertijd willen we ervoor zorgen dat de bedrijven inclusief banen en innovatie Nederland niet verlaten en ergens anders CO2 uitstoten.

De huidige CO2-prijs in Europa is te laag. Dat helpt ons niet om de doelen van het klimaatakkoord van Parijs te halen. Daarom zet D66  in op het verminderen van gratis emissierechten en een hogere Europese ETS-CO2-prijs.

Alleen op Europa wachten is niet genoeg. Daarom is het kabinet een eigen Nederlandse minimumprijs voor de elektriciteitssector aan het berekenen, bovenop de Europese prijs. D66 ondersteunt een eerlijke en ambitieuze Nederlandse minimumprijs. Vervuiling krijgt daardoor een eerlijke prijs. Wat D66 betreft zou die ook voor andere sectoren kunnen gelden om zo verduurzaming aan te jagen.

D66 stelt voor dat de opbrengsten ingezet kunnen worden voor innovatie, zodat de investeringen ook ten goede komen aan de eigen sector. Dit doet D66 al met de vrachtwagenheffing: de opbrengsten hiervan komen ten goede aan innovatie en verduurzaming van de transportsector.

Als iedereen meedoet en meedenkt, kunnen we de doelen uit het Parijs klimaatakkoord bereiken. Laat Nederland koploper zijn in duurzame innovaties. Dat zorgt ook weer voor banen en de sterke economie van de toekomst. Laten we die kansen pakken!

Sandra Beckerman, tweede kamerlid voor de SP

De SP wil dat de grootste vervuilers ook daadwerkelijk gaan betalen voor de klimaatschade die zij veroorzaken. Nu is het zo dat de huishoudens, die het minst verantwoordelijk zijn voor de CO2-uitstoot wel degenen zijn die in verhouding het meest betalen. En de grootste vervuilers het minst.

Daar komt nog bij dat de industrie aan alle kanten wordt ontzien. Niet alleen vragen ze een miljardensubsidie in het Klimaatakkoord, maar kijk ook naar de dividendbelasting en het akkoord tussen Shell/NAM en de minister bij de gaswinning. Dat is de omgekeerde wereld. Wij willen een CO2 belasting die ervoor zorgt dat de industrie ook echt minder gaat uitstoten. Zo komt de rekening ook daar waar die hoort, niet bij de huishoudens maar bij de Shells van deze wereld.

Agnes Mulder, tweede kamerlid voor het CDA

Voor het CDA is draagvlak voor de energietransitie van essentieel belang. De resultaten van de klimaattafels hebben op dit punt nog veel open eindes. Om het klimaatbeleid tot een succes te maken moeten de maatregelen voor mensen en bedrijven haalbaar en betaalbaar zijn. Daarover moet in de uitwerking van de plannen duidelijkheid komen.

Op dit moment worden de voorstellen voor een klimaatakkoord doorgerekend door het PBL en CPB. Daarna komt het kabinet met een reactie op de voorstellen van de onderhandelaars.

Tom van der Lee, tweede kamerlid voor GroenLinks

GroenLinks is een groot voorstander van CO2-beprijzing. Wij willen dat het ETS (Europese CO2-handels-systeem) verder wordt aangescherpt; o.a. door het aantal (vrije) rechten versneld terug te brengen en ook een minimumheffing in te voeren.

In ons verkiezingsprogramma zit het voorstel om nationaal een heffing op CO2 uitstoot in te voeren voor zowel EU-ETS als niet-ETS, die oploopt van 26 euro per ton in 2021 tot 37 euro per ton in 2030. Graag zien we dat Nederland er in slaagt om een aantal buurlanden  mee te krijgen in zo’n additionele heffing, omdat scherper prijsbeleid veel innovatie en duurzame alternatieven aantrekkelijk en rendabeler maakt.

Ook zijn wij er voor dat Nederland na het sluiten van kolencentrales de vrijkomende CO2-rechten opkoopt, zodat voorkomen wordt dat dit elders tot meer uitstoot leidt. Het halen van de Parijs-doelen achten wij onmogelijk zonder een scherp CO2 prijsbeleid. Liefst zien we een internationaal overeengekomen hoge CO2 prijs; 60 dollar per ton in 2020 zou natuurlijk fantastisch zijn, maar zolang die internationaal uitblijft – vanwege tal van grote politiek obstakels- zullen we nationaal aanvullende stappen moeten zetten; daarbij geldt dan wel dat het waterbed-effect en de concurrentiepositie van het Nederlandse bedrijfsleven moet worden meegewogen, waardoor de bedragen voor die nationale heffing op een wat lager niveau zijn vastgesteld dan dat we eigenlijk nodig en wenselijk achten.

Carla Dik-Faber, tweede Kamerlid voor de ChristenUnie

De ChristenUnie staat pal voor de zorg voor de schepping. Vervuiling van de lucht en de natuur, verspilling van materialen en uitputting van hulpbronnen zijn een grote bedreiging voor de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen. Fossiele brandstoffen zorgen voor grote risico’s voor de Nederlandse economie en welvaart. We zijn bovendien te afhankelijk van het Midden- Oosten en Rusland. Als we nu niets doen, leggen we de enorme rekening – financieel en ecologisch – bij volgende generaties. Een hogere CO2 prijs is nodig om de vervuiler te laten betalen en onze energievoorziening te vergroenen.

Om de klimaatdoelen van Parijs te halen is in het regeerakkoord onder meer opgenomen dat er in 2020 een minimum prijs op CO2 komt voor de elektriciteitssector. Wat de ChristenUnie betreft mag dit ook gelden voor andere sectoren. We willen dat er in 2030 49% minder CO2 wordt uitgestoten, liever nog 55% minder. Gelukkig zien we dat de prijs van CO2 inmiddels oploopt, waardoor het Europese emissiehandelssysteem voor CO2 eindelijk lijkt te gaan werken. Tegelijkertijd is het belangrijk dat CO2 niet alleen duurder wordt, maar ook dat we met elkaar minder CO2 uitstoten. Daarvoor moeten in Europa verder afspraken worden gemaakt over het uit de handel nemen van CO2 rechten. Nederland is helaas een achterblijver als het gaat om het reduceren van CO2. Deze regering wil dat veranderen. In een klimaat- en energieakkoord worden afspraken gemaakt met het bedrijfsleven en maatschappelijk middenveld om CO2 te verminderen. De Klimaatwet, waar ook de ChristenUnie haar handtekening onder zette, biedt daarvoor het kader en langjarig perspectief.

Het Klimaatplein voerde een testcase met CO2-beprijzing uit met het Nederlandse bedrijfsleven, bekijk hier de resultaten. En benieuwd naar de CO2-kosten voor je eigen organisatie? Bereken die dan hier eenvoudig zelf.