Hoe Vattenfall haar kantoorlocaties Paris Proof verduurzaamt

Fossiel vrij leven binnen één generatie mogelijk maken. Dat is het doel van Vattenfall, in Europa één van de grootste leveranciers van elektriciteit en warmte. De transitie naar een duurzaam energiesysteem is voor het halen van dat doel een absolute voorwaarde. Als energieleverancier helpt Vattenfall klanten te verduurzamen, onder meer door het leveren van duurzaam opgewekte elektriciteit en duurzame warmte en koude. Maar hoe gaat Vattenfall aan de slag met de verduurzaming van haar eigen kantoorlocaties?

Floor van Dalen is facilitair adviseur bij Vattenfall en verantwoordelijk voor de duurzaamheidstrategie die voor het vastgoed is opgesteld: “Het doel is dat al onze 14 kantoorgebouwen in Nederland in 2040 Paris proof zijn. Dat betekent dat onze panden dan maximaal 50 kWh per vierkante meter aan energie verbruiken, waarbij die energie bovendien duurzaam is opgewekt. Met die doelstelling lopen we tien jaar voor op de doelstellingen van het Parijse Klimaatakkoord, dat zich richt op het jaar 2050.”

Eén locatie Paris proof en energiepositief

Ook op de verplichting om in het jaar 2023 te voldoen aan de eis van minimaal energielabel C voor alle kantoorpanden, loopt Vattenfall vooruit. “Onze panden hebben minimaal label C, de meeste zitten op label A en één locatie voldoet momenteel aan de Paris proof-doelstelling. Vanuit dat pand vindt aansturing plaats van het windpark Prinses Ariane. Er liggen 282 zonnepanelen op het dak die meer stroom produceren dan we voor het pand zelf en voor de aanwezige laadpalen voor elektrische auto’s nodig hebben.”

Duurzaamheidsstrategie ‘climate smarter offices’

Een aantal jaar geleden is voor de kantoorlocaties van Vattenfall een duurzaamheidsstrategie opgesteld onder de noemer ‘climate smarter offices.’ “Die richt zich niet alleen op het verduurzamen van de panden – climate smarter buildings – maar ook op het verduurzamen van de facilitaire services binnen het bedrijf – climate smarter services. Die strategie hebben we omgezet naar een routekaart waarop we stap voor stap aangegeven hoe het pad naar Paris proof eruit ziet en waarom we die stappen zetten. Zo creëer je ook duidelijkheid binnen het eigen bedrijf, en vergoot je bovendien het handelingsperspectief van mensen.”

Energiemonitoring essentieel

Een essentiële stap voor verduurzaming is het creëren van inzicht in het eigen energieverbruik en het vervolgens doorvoeren van gerichte besparingsmaatregelen. Van Dalen: “Energiemonitoring bij ons hoofdkantoor in Amsterdam, een pand van 21.000 vierkante meter, maakte ons duidelijk dat de installaties in het pand in het weekend net zo hard aanstonden als doordeweeks. Dit terwijl er dan natuurlijk veel minder mensen in het pand zijn. ’s Nachts idem dito. We zorgen er nu voor dat ’s nachts, in de weekenden en op vakantiedagen alles op een basisniveau draait. Alles uitzetten is geen optie: het opstarten kost meer energie dan het uitzetten bespaart. Daarnaast moeten bijvoorbeeld server-ruimtes permanent gekoeld worden. Door over te schakelen naar het basisniveau op momenten dat dit kan, hebben we ons energieverbruik al fors kunnen reduceren. Momenteel kijken we of we het gebruik van installaties op werkdagen kunnen koppelen aan de bezettingsgraad. Op dagen dat het minder druk is, zouden we delen van het pand kunnen sluiten. Dan verbruiken we nog minder energie. Dat vraagt overigens wel om een gedragsverandering. Op minder drukke dagen zullen mensen soms moeten verhuizen van ‘hun’ plek naar een ander deel van het gebouw.”

Duurzaam opgewekte energie

Naast energiebesparing is ook het gebruik van duurzaam opgewekte energie onderdeel van de duurzaamheidsstrategie van Vattenfall. “Op het dak van het hoofdkantoor liggen zo’n tweehonderd zonnepanelen”, vertelt Van Dalen. “Een flinke hoeveelheid, maar lang niet genoeg om ons hele pand van zelf opgewekte elektriciteit te kunnen voorzien. Naast zonnestroom, aangevuld met stroom uit Hollandse wind, maken we in het hoofdkantoor gebruik van een aansluiting op ons eigen stadswarmtenet voor de verwarming van het pand. Koeling vindt plaats via het koudenet van Vattenfall, waarbij de koude wordt gewonnen uit de Ouderkerkerplas.”

Paris proof stelt dat een pand maximaal 50 kWh mag verbruiken per vierkante meter. Het hoofdkantoor zit momenteel op een verbruik van 147 kWh per vierkante meter. Van Dalen: “We hebben dus nog best een lange weg te gaan. Nu heeft ons pand een BREEAM-keurmerk van het niveau Very Good, maar we streven naar Excellent. Dat – en het terugdringen van het energieverbruik – is best een uitdaging voor een pand dat inmiddels bijna tien jaar oud is. Daarvoor zal het ook nodig zijn het pand ingrijpend te verbouwen. Een lange weg nog. Maar mede dankzij de roadmap kunnen we hierbij stap voor stap te werk gaan, en ons ook in financieel opzicht goed voorbereiden.”

In gesprek met de verhuurder

Nagenoeg alle kantoorpanden van Vattenfall zijn huurpanden. Om te kunnen verbouwen of andere ingrijpende maatregelen te nemen, is het vanzelfsprekend nodig de verhuurder mee te krijgen. “Verhuurders hebben op de korte termijn minder belang bij verduurzaming dan de huurder die de investeringen terugziet in een lagere energierekening”, maakt Van Dalen duidelijk. “Maar inmiddels zijn we zover dat we in ieder nieuw huurcontract opnemen dat we beiden op zoek gaan naar mogelijkheden voor verduurzaming. De kosten daarvan delen we samen. Zeker bij panden waar we de grootste of enige huurder zijn, proberen we vergaande maatregelen te nemen. Wij hebben dan het voordeel van een lagere energierekening en de verhuurder heeft het voordeel dat zijn vastgoed meer waard wordt.”