Meten en rapporteren van emissies van broeikasgassen

Het jaarlijks meten en rapporteren van scope 1 en 2 emissies van broeikasgassen is eigenlijk voor alle bedrijven een must. Doe je dat nog niet, dan ben je achterblijver. Door te meten en rapporteren weet je waar je het beste op kunt gaan besparen en zien klanten en opdrachtgevers dat je hiermee actief bent.

Scope 1 en 2 emissies zijn goed te meten

Eerder plaatsten we op het Klimaatplein al een blog over hoe bedrijven en instellingen een indruk krijgen van de scope en grenzen van hun CO2-voetafdruk.  Bij het meten van Scope 1 en 2 emissies gaat het om exacte getallen die je relatief eenvoudig uit je boekhouding moet kunnen halen en omrekeningsfactoren zijn goed voorhanden (via www.co2emissiefactoren.nl). Ook zijn besparingen goed te realiseren en leveren deze geld op. Voor het maken van een CO2-voetafdruk, monitoren van deze gegevens en het bedenken van besparingen is de Milieubarometer van Klimaatplein partner Stimular een zeer geschikt hulpmiddel.

Scope 3 emissies zijn lastiger te meten en berekenen

Een deel van de scope 3 emissies is eenvoudig te berekenen in die Milieubarometer: woon-werkverkeer, uitbesteed vervoer, water, en eventueel bezoekersverkeer. De Milieubarometer rekent automatisch met de bijbehorende CO₂-emissiefactoren. Om een scope 3 berekening compleet te maken voeg je zelf branche- en bedrijfsspecifieke items zoals bijvoorbeeld de gebruikte grondstoffen en hun CO₂-uitstoot toe.

De aanvulling kan lastig zijn. Vaak mis je exacte getallen of heb je alleen financiële data uit je boekhouding. Ook zijn er geen of slechts algemene omrekeningsfactoren voorhanden waar je je goed in moet inlezen om deze te kunnen begrijpen en correct te kunnen toepassen. Het is al vrij goed als je een scope 3 footprint kunt berekenen met een 80% zekerheid. Daar komt bij dat het zogenaamde GHG protocol voor het berekenen van scope 3 per categorie andere randvoorwaarden stelt.

Zo reken je voor ingekochte grondstoffen de CO₂-emissie van de hele keten mee, van de winning tot aan jouw bedrijfspoort, maar reken je voor afvalinzameling alleen transport en verwerking mee en niet de eventuele nuttige toepassing van de reststroom. Het berekenen van een scope 3 footprint kan je daarom, zeker een eerste keer, het beste overlaten aan een expert. Een mooi voorbeeld uit de praktijk is de scope 3 analyse bij Vezet, producent van van groente- en fruitproducten.

Scope 3 meten en rapporteren is voor de meeste bedrijven een actie die je eenmaal in de drie jaar doet, omdat het vooral prioriteiten geeft en niet heel exact is. In de tussenliggende jaren scherpen bedrijven de berekening wel vaak op punten aan (voor de belangrijkste thema’s). Kanttekening: Bedrijven die verplicht moeten rapporteren voor de CSRD moeten dit jaarlijks oppakken. Scope 3 berekenen is op dit moment nog iets voor koplopers. Ik zie de laatste tijd wel steeds meer scope 3 vragen van grote bedrijven richting hun MKB-toeleveranciers.

Wat heb je hier als ondernemer aan?

Het begrijpen en beheren van deze verschillende scopes biedt diverse voordelen voor jou als ondernemer:

• Inzicht: (toekomstige) vragen van klanten beter te kunnen begrijpen en beantwoorden.
• Kostenbesparingen: efficiënter energiegebruik en minder afval kunnen leiden tot aanzienlijke kostenbesparingen.
• Reputatie en klantvertrouwen: consumenten zijn steeds meer milieubewust en kiezen vaker voor bedrijven die duurzaamheid serieus nemen en daar helder en transparant over communiceren.
• Wettelijke naleving: steeds meer wet- en regelgeving vereist een correcte footprint in scope 1, 2 en soms ook 3.
• Toekomstbestendigheid: door nu al maatregelen te nemen, bereid je jouw bedrijf voor op een toekomst waarin duurzaamheid centraal staat.

Duurzaam ondernemen is niet alleen goed voor het milieu, maar ook voor je bedrijf. Door een goed begrip van de verschillende scopes kun je strategisch plannen en actie ondernemen om je ecologische voetafdruk te minimaliseren en je bedrijf of organisatie toekomstbestendig te maken.

Op foto: Auteur van deze blog Marc Herberigs van Stichting Stimular.
Illustratie: The Greenhouse Gas Protocol, Corporate Value Chain (scope 3) Accounting and Reporting Standard