Verduurzaming bedrijventerreinen vertraagt, meer hulp overheid nodig

De verduurzaming van bedrijventerreinen loopt flinke vertraging op, waarschuwt een coalitie van maatschappelijke organisaties en bedrijven. Zij willen dat de overheid bedrijven gaat helpen om zich te verenigen om zo tot een betere afstemming te komen over het energieverbruik. En ook om tot een beter aanbod van duurzame energie en de opslag ervan te komen. Daarvoor stelden zij een manifest op en doen ze verschillende aanbevelingen. Die variëren van energiegebruik tot hergebruik van grondstoffen tot meer natuur op en rond de terreinen.

Opstellers van het manifest zijn onder andere Natuur & Milieu, Fontys, IVN Natuureducatie, Natuur en Milieufederaties en het Programma Verduurzaming Bedrijventerreinen.

Netcongestie probleem voor klimaat en verduurzaming

Bedrijventerreinen zijn een belangrijke steunpilaar voor onze economie, schrijven de organisaties. Nederland telt ruim 3700 bedrijventerreinen, bijna 70% hiervan bestaat uit gemengde terreinen met kleine en middelgrote bedrijven (MKB). De huidige problemen met een te vol elektriciteitsnet, de zogenaamde netwerkcongestie, weerhouden bedrijven ervan om te verduurzamen. Dat is een probleem voor het klimaat omdat bedrijven onnodig gebruik blijven maken van fossiele bandstoffen. Ook lopen bedrijven een achterstand op in het aanpassen van hun bedrijfsvoering op duurzame energiebronnen.

Ondernemers willen wel

‘Ondernemers willen wel’ zegt Rob van der Rijt, oprichter van het Klimaatplein. ‘Het is duidelijk dat ondernemers kansen zien voor verduurzaming en die willen ze benutten. Ze nu nu al volop eigen energieverbruik efficiënter aan het maken, zonnepanelen op daken aan het installeren, ze investeren in batterijopslag en een elektrisch wagenpark. Ook zijn er al diverse stappenplannen en adviezen voor het verduurzamen van bedrijventerreinen beschikbaar. Helaas vormt de krapte op het huidige elektriciteitsnet hier nu een belemmering voor.’

Het is een serieuze uitdaging, maar niet één die onoverkomelijk is, schrijven de opstellers van het manifest. ‘Het vraagt om samenwerking, slimme netwerkbeheerstrategieën en een overheid die haar rol pakt.’

Verduurzamings- én bespaarhulp voor bedrijven

De coalitie wil dat de Rijksoverheid snel komt met een brede visie op de verduurzaming van bedrijventerreinen. Daar horen concrete doelstellingen op het gebied van besparing, klimaat, biodiversiteit, klimaatadaptatie en circulariteit bij. Daarnaast pleiten de organisaties ervoor dat de overheid bedrijven beter gaat ondersteunen, met kennis, financiële middelen en het wegnemen van belemmerende regelgeving. Die oproep is gericht aan zowel het rijk als gemeenten. Van der Rijt (Klimaatplein) vult nog aan: “Informeer bedrijven ook gezamenlijk over welke mogelijkheden er nog zijn voor meer energiebesparing. Met bijvoorbeeld het beter afstellen van klimaatinstallaties, het goed inregelen van (perslucht)compressoren en het vervangen van oude verlichting door slimme LED is zeker nog voor twee windmolenparken aan energie te besparen!”  

Aanpassing Wet op Bedrijveninvesteringszones

Ook is van belang dat er een aanpassing komt van de Wet op Bedrijveninvesteringszones (BIZ). Deze aanpassing moet ervoor gaan zorgen dat bedrijven zich verenigen in een constructie vergelijkbaar met een VVE voor huiseigenaren. Ook subsidies die bedrijven kunnen krijgen om te verduurzamen moeten meer gericht worden op collectieven van bedrijven, is te lezen in het manifest.

Vereniging van bedrijven

Peter de Jong, programmaleider Energiesysteem bij Natuur & Milieu, licht toe: ‘Als bedrijven de verduurzaming alleen oppakken, blijven veel kansen die je juist als bedrijventerrein kan grijpen onbenut. Denk bijvoorbeeld aan het gezamenlijk investeren in een zonnepark, energieopslag of vergroening. Als je in Nederland een woning hebt in een appartementencomplex zorgt de Vereniging van Eigenaren ervoor dat gezamenlijke investeringen in het pand gedaan worden. Als het dak lekt kun je als individuele bewoner het niet gaan repareren. Bedrijven zijn de ‘bewoners’ van een bedrijventerrein en de energievoorziening en een gezonde leefomgeving is hun ‘dak’ waar ze gezamenlijk gebruik van maken. Zij zullen zich dus ook op een vergelijkbare manier moeten verenigen om hun dak te versterken.’

Eerder pleitte parkmanager van bedrijventerrein Schiebroek, Edwin Markus, op het Klimaatplein ook al voor een Vereniging van Eigenaren waarmee zij de duurzame energie die ze gaan opwekken met een zonnepark ook zelf kunnen gaan afnemen en benutten.